Błąd w sztuce lekarskiej to nieumyślne działanie lub zaniechanie lekarza, dentysty, pielęgniarki, położnej lub osoby wykonującej inny zawód medyczny, które powodują powstanie szkody u pacjenta.
Wedle poglądów Sądu Najwyższego „błędem w sztuce lekarskiej jest czynność (zaniechanie) lekarza w zakresie diagnozy i terapii, niezgodna z nauką medycyny w zakresie dla lekarza dostępnym” (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 kwietnia 1955 r., sygn. akt IV CR 39/54, OSN 1957, nr 1, poz. 7).
Przeglądając dostępne orzecznictwo sądów polskich, widzimy wzrost ilości spraw sądowych, w których pacjenci dochodzą roszczeń związanych ze szkodami wynikającymi z leczenia. Według szacunków w sprawach cywilnych rocznie wytaczanych jest ponad 1,5 tys. spraw o odszkodowanie za błąd w sztuce lekarskiej. Liczba błędów lekarskich może sięgać 20–30 tys. rocznie (Przegląd spraw sądowych w kontekście najczęściej spotykanych błędów medycznych, ABC).
Doktryna prawa wyróżnia cztery rodzaje błędów medycznych:
- błąd diagnostyczny;
- błąd terapeutyczny;
- błąd techniczny;
- błąd funkcjonowania placówki medycznej.
Do grupy błędów najczęściej występujących zalicza się błąd diagnostyczny. Błąd diagnostyczny dotyczy przede wszystkim wszelkich niepoprawnych decyzji, które są podejmowane przez lekarzy w związku z rozpoznaniem choroby. Znajdziemy go w przypadkach nieprawidłowego rozpoznania, którego można było uniknąć, gdyby zastosowano się do nakazów wiedzy medycznej.
Kolejnym rodzajem błędu jest błąd terapeutyczny. Błąd terapeutyczny to czynności lecznicze, w której błąd terapeutyczny jest konsekwencją wadliwego rozpoznania, stanowi kontynuację błędu diagnostycznego lub przypadki, w których diagnoza postawiona została poprawnie, a błąd polega wyłącznie na tym, że zastosowano niewłaściwą z punktu widzenia przeprowadzonego rozpoznania metodę oraz nieprawidłowe dalsze postępowanie lecznicze.
Szczególnym rodzajem błędu jest błąd techniczny. Polega on na niewłaściwym wykonaniu zabiegu lub badania diagnostycznego. Do tej kategorii zalicza się również niewykonanie pewnych niezbędnych czynności przygotowawczych do zabiegu, np. nieprzeliczenie chust operacyjnych przed zabiegiem, niesprawdzenie stanu aparatury, brak prawidłowej kontroli nad lekami. Są to również sytuacje związane z dopuszczeniem do użycia niesprawnego sprzętu medycznego (operacyjnego) narażającego pacjentów na możliwość uszkodzenia ciała i rozstroju zdrowia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 maja 1983 r., sygn. akt IV CR 118/83, OSNCP 1983, nr 12, poz. 201).
Ostatnią kategorią błędu jest błąd organizacyjny związany z funkcjonowaniem podmiotu medycznego. Błąd organizacyjny rozpatrywany jest z punktu widzenia przyjętych i uznanych reguł postępowania w danej placówce przy uwzględnieniu obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa.
W przypadku błędu w sztuce lekarskiej pacjent może dochodzić odszkodowania od osoby, która popełniła błąd, a także od placówki medycznej, w której doszło do błędu. Pacjent będący ofiarą błędu medycznego ma możliwość dochodzenia swoich roszczeń finansowych związanych z powstałą szkodą zarówno na drodze prawa karnego, jak i cywilnego.Obserwując orzecznictwo sądów, nasuwa się wniosek, iż coraz więcej spraw jest kierowanych przez pacjentów do sądu. Związane jest to nie tylko ze stale postępującym rozwojem medycyny, lecz także z coraz większą świadomością pacjentów.
Zapraszam do kontaktu i zadawania pytań.
